Đồ chơi thích hợp cho trẻ tự kỷ |
|
Đồ chơi thích hợp cho trẻ TK có hai chức năng, vừa mang lại niềm vui vừa hỗ trợ quá trình phát triển những kỹ năng quan trọng. Trẻ TK thường cần hỗ trợ nhiều để học những kỹ năng mà các bạn cùng tuổi khác có vẻ học được mà không gặp khó khăn nào, và thời gian chơi đùa có thể là cơ hội để luyện them các kỹ năng ấy trong tình thế thư giãn, tách rời mọi áp lực của môi trường học hỏi chính thức. dĩ nhiên, không phải món đồ chơi nào cũng được chọn là có mục đích giáo dục. Mỗi trẻ cần những món khác nhau để vui, để thấy được vỗ về.
Chọn đồ chơi thích hợp Muốn chọn đúng đồ chơi cho con, hãy để ý đến sở thích và bản tính riêng của bé. Nếu chủ ý huấn luyện khi bé chơi, hãy thẩm định những lãnh vực phát triển mà bé cần giúp đỡ. Đây là cách thích hợp để bắt đầu. Những mục tiêu trong kế hoạch chữa trị của bé cũng có thể là những gợi ý tốt để bạn biết bé đang cần được chú ý về khả năng nào nhất. Việc thảo luận những mục tiêu này với gia đình, với giáo viên hay điều trị viên của bé là hành động có ích.
Kỹ năng giao tế tương tác Giao tế tương tác là kỹ năng mà trẻ TK thường cần hỗ trợ nhất. Những món đồ chơi đòi hỏi phải chơi chung là phương cách hữu hiệu để giúp bé phát triển những kỹ năng như chia chung, chờ đến lượt, bày tỏ ý muốn, và bắt chước. Các trò chơi có bảng (cờ triệu phú, cá ngựa…) cũng rất tốt cho các kỹ năng này, và chúng thích hợp với nhiều độ tuổi, từ mầm non đến tuổi vị thành niên. Với các bé còn thơ mới vừa bắt đầu học chia chung và chờ đến lượt, những trò chơi ngắn và đơn giản sẽ thích hợp hơn. Hãy chú ý dậy từng chút một để tránh làm bé tức giân.
Kích thích giác quan Vấn đề giác quan rất thường thấy nơi trẻ TK, và giờ chơi đùa được sử dụng nhằm đáp ứng những nhu cầu ấy bằng những món đồ chơi có thể giúp điều hòa nhiều giác quan. Những món đồ chơi có bề mặt sờ chạm thấy khác nhau có thể là khí cụ để các em tập giảm mức nhậy cảm với cảm giác. Các hộp chữ hay số có thể cộng góp cả giác quan lẫn cảm giác, cũng như hấp dẫn đủ để bé sắp xếp chúng theo loại, theo kích cỡ (một thói quen của đa số trẻ TK). Đồ chơi có âm thanh nhạc sẽ cho bé làm quen với thị giác của đèn, của màu sắc rực rỡ. Những video để bé hát theo sẽ rất tốt cho thính giác cũng như khả năng sử dụng ngôn ngữ.
Khả năng vận động Vận động tinh là lãnh vực nhiều trẻ TK cần hỗ trợ. Chơi xếp hình (puzzles) là trò rất tuyệt để các em tập cử động ngón ntay, và nếu những bộ hình ấy có chủ đề giáo dục như mẫu tự, chữ, số, địa lý, v.v.. thì còn tuyệt vời hơn. Môn thủ công trở thành công cụ cho bé phát triển vận động tinh, cũng như khuyến khích trí sáng tao và tưởng tượng. Những cuốn sách có nam châm là chọn lựa xứng đáng, khiến bé phải sử dụng khả năng vận động tinh, cùng lúc luyện được cả khả năng đọc.
Vận động thô có thể được đào luyện nếu đồ chơi được chọn khéo. Những trái banh, lưới nhảy, xe đạp, dây nhảy dây… khiến bé vui, và lại tập được kỹ năng phối hợp tay chân và giữ thăng bằng. Những chuyển động này có khả năng kích thích trung tâm ngôn ngữ của não bộ, vì thế các món đồ chơi như trên có thể giúp bé vận động khả năng ngôn ngữ và truyền thông.
Chỉ vì…
Khi chọn đồ chơi thích hợp cho bé TK chính là cơ hội để bạn thêm vào chút nỗ lực nhắm đến những mục tiêu huấn luyện phát triển và giáo dục, mỗi bé cũng cần có vài món đồ chơi chỉ để vui mà thôi. Quan sát bé khi bé được tự do chọn đồ chơi là cách để bạn biết bé thích gì. Ghi chú những gì bé bị hấp dẫn khi bạn dẫn bé đi mua sắm, hay khi cùng bé xem quảng cáo trên tivi. Bé n ào thích thấy xây dựng, sắp xếp sẽ thích chơi đất sét nặn hay xếp hộp. Bé nào thấy sự đụng chạm thể lý hay đè ép làm mình thoải mái sẽ thích những con thú nhồi bông hoặc búp bê mềm mại để ôm ấp. Những bé hiếu động lại thích các món đồ chơi ngoài trời để sử dụng hết năng lượng qua những hoạt động thể lý. Những bé thụ động có thể thích sách truyện hay thí nghiệm khoa học. Nói chung, nếu bạn để ý đến sở thích của bé khi chọn, bạn sẽ tìm ra món đồ chơi thích hợp.
Tác giả: Melinda Secor Lược dịch: Nguyễn Tường Anh Trích từ autism.lovetoknow.com
Nguyễn Tường Anh, Thạc Sĩ Ngôn Ngữ Trị Liệu, ConCủaMẹ.com
|
|